Czy komornik może zabrać alimenty? Wszystko, co musisz wiedzieć

Czy komornik może zabrać alimenty? Przepisy i wyjątki

Wielu ludzi zastanawia się, czy świadczenia alimentacyjne przyznane od rodziców lub współmałżonka odpowiedzialnego za rozpad małżeństwa alimenty, mogą być przedmiotem działań komorniczych. To zagadnienie budzi również zainteresowanie wierzycieli tych osób, świadomych, że alimenty często stanowią jedyny dochód dłużnika. Alimenty to finansowe wsparcie, które jedni członkowie rodziny zobowiązani są przekazywać innym, najczęściej na rzecz dzieci pozostających pod opieką jednego z rodziców.

W praktyce jest to najczęściej obowiązek rodziców wobec swoich niepełnoletnich pociech. Takie świadczenie ma charakter przymusowy i jest formalnie ustanawiane na mocy wyroku sądowego lub zawartej ugody.

 Co istotne, gdy alimenty nie są regularnie wypłacane osobie uprawnionej, sprawa może trafić do komornika, który podejmie działania w celu odzyskania należnych środków.

 Klient opisuje swoją sytuację i zadaje pytania: „Panie prawniku, mam problem. Komornik zajął środki na moim koncie, a wśród nich były alimenty na moje dziecko. Czy to zgodne z prawem? Przecież alimenty są przeznaczone na utrzymanie dzieci i chyba nie mogą podlegać egzekucji?”

Prawnik fachowo odpowiada: To świetne pytanie, bo rzeczywiście alimenty są chronione przez prawo. Jednak zdarzają się sytuacje, gdy komornik może je zająć. Przeanalizujmy to dokładnie.

 

Kontra Dlud
🎁 Dla wszystkich, którzy złożą wniosek, prezent

Darmowa konsultacja prawnika – 30 minut z online analizą dokumentów w Twojej sprawie

Dlaczego klienci nam ufają?

5

Praca tylko na podstawie umowy z gwarancjami

✅ 29 wykwalifikowanych prawników

✅ 1000+ zadowolonych klientów

✅ 900+ wygranych spraw

✅ 50+ milionów zaoszczędzonych środków

Zostaw opinię o współpracy z naszą kancelarią

Czy komornik może zająć alimenty?

Komornik sądowy nie ma prawa zajmować środków przeznaczonych na alimenty. Świadczenia alimentacyjne są chronione przez prawo, aby zapewnić ich otrzymywanie przez uprawnioną osobę. Głównym celem alimentów jest pokrycie podstawowych potrzeb życiowych, dlatego są one wyłączone z egzekucji komorniczej.

Nawet jeśli dłużnik ma inne zobowiązania finansowe, kwoty przeznaczone na utrzymanie nie mogą zostać zabrane. Taka ochrona ma na celu zabezpieczenie interesów osób, które są zależne od tych środków.

Podstawy prawne egzekucji komorniczej

Wyjaśnienie prawnika: Egzekucja komornicza podlega ścisłym przepisom prawa, głównie Kodeksowi postępowania cywilnego (KPC) i ustawie o komornikach sądowych. Alimenty, jako świadczenie przeznaczone na utrzymanie osoby uprawnionej, są co do zasady wyłączone spod egzekucji. Wynika to z art. 833 KPC, który jasno wskazuje, że świadczenia alimentacyjne nie mogą być zajęte.

[https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19640430296/U/D19640296Lj.pdf str. 399]

 Alimenty jako świadczenie chronione

 Klient pyta: „Czyli komornik nie może ich w ogóle zająć?”

 Prawnik: W większości przypadków – nie. Świadczone są chronione, aby zapewnić podstawowe środki do życia dla dziecka lub byłego małżonka. Jednak istnieją wyjątki.

🎁 Dla wszystkich, którzy złożą wniosek, prezent

Darmowa konsultacja prawnika – online 30 minut z online analizą dokumentów w Twojej sprawie

W jakich sytuacjach komornik może zająć alimenty?

Komornik ds. alimentów posiada szerszy zakres uprawnień niż przy egzekwowaniu innych zobowiązań. Jakie są specyfiki egzekucji alimentacyjnej?

Możliwe jest zajęcie do 60 % wynagrodzenia z umowy o pracę; dla innych długów limit ten wynosi 50 %
Brak jest kwoty niepodlegającej egzekucji. Co oznacza, że nawet z minimalnego wynagrodzenia 60 % może być przekazane komornikowi
Na rachunku bankowym środki mogą być zajęte w całości
Środki odzyskane przez komornika w pierwszej kolejności przeznaczone są na pokrycie zaległości alimentacyjnych, a następnie na inne zadłużenia

Alimenty jako dochód dłużnika

 Klient: „Doskonale rozumiem ideę alimentów przeznaczonych na potrzeby dzieci, jednak chciałbym zachęcić do refleksji nad kilkoma, moim zdaniem, istotnymi zagadnieniami. Zastanawiam się, że w pewnym sensie alimenty mogą być bardziej uciążliwe niż kredyt. Po spłaceniu kredytu zostaje przynajmniej coś Natomiast w przypadku alimentów… cóż, łatwo nasuwa się myśl, że idą one raczej na inne potrzeby. A co jeśli to ja otrzymuję alimenty, ale mam swoje długi? Czy wtedy mogą zostać zajęte?”

 Prawnik: Tak, ale tylko w określonych przypadkach. Jeśli dłużnik sam pobiera łożone – na przykład od byłego małżonka – te środki mogą być zajęte na rzecz jego wierzycieli. Natomiast łożone na dzieci są nietykalne, nawet jeśli rodzic, który je otrzymuje, ma długi.

Długi alimentacyjne a egzekucja komornicza

 Klient: „Trudne czasy teraz. Pracuję na dwa etaty i nie mam wystarczająco dużo pieniędzy, by spłacić wszystkie swoje zadłużenia. A jeśli jeszcze do tego wszystkiego mam zaległości w płaceniu alimentów?”

 Prawnik: Wtedy sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Jeśli dłużnik ma niezapłacone alimenty, komornik może prowadzić egzekucję z jego wynagrodzenia, emerytury, renty, a nawet świadczeń socjalnych. Priorytetem jest zabezpieczenie należnych alimentów dla osoby uprawnionej.

Przykład

Pan Dariusz w bieżącym roku jest zatrudniony na pełny etat i osiąga minimalne wynagrodzenie za pracę. Złożył PIT-2. W jego przypadku płaca netto wynosi 3 510,92 zł. Pan Dariusz ma zaległości alimentacyjne, które wynoszą 1000,00 zł. Pracodawca zatem odliczy kwotę w całości, ponieważ nie przekracza ona granicy wynoszącej 3/5 wynagrodzenia netto.

Rachunek bankowy a egzekucja komornicza

Klientka pyta: „Dwa lata temu rozwiodłam się z mężem. Złożyłam wniosek do sądu i sąd zobowiązał go do płacenia alimentów. Alimenty wpłynęły na moje konto, które jest zajęte przez wykonawcę. Co mogę zrobić?”

Prawnik: To częsty problem. Jeśli bank automatycznie przekazał komornikowi środki, musisz złożyć do komornika wniosek o zwolnienie alimentów spod egzekucji. Dołącz do niego dokumenty potwierdzające, że zajęte środki to łożone (np. wyrok sądu, potwierdzenia przelewów).

🎁 Dla wszystkich, którzy złożą wniosek, prezent

Darmowa konsultacja prawnika – online 30 minut z online analizą dokumentów w Twojej sprawie

Jakie świadczenia alimentacyjne są chronione przed egzekucją?

Pytanie klienta: „Proszę o wyjaśnienie, czy wszystkie rodzaje alimentów mogą być egzekwowane w drodze postępowania?”

 Przed egzekucją chronione są wszelkie świadczenia alimentacyjne, które są przyznane na podstawie orzeczenia sądu lub ugody. Dotyczy to zarówno alimentów na rzecz dzieci, jak i byłych małżonków. Środki te są zabezpieczone przed zajęciem przez wierzycieli, aby zapewnić ich wykorzystanie na cele, do których zostały przeznaczone.

Prawo wyraźnie zabrania ingerencji w te kwoty, aby nie naruszać standardów życia osób uprawnionych. Wyjątkiem mogą być sytuacje, gdy alimenty są nadmiernie wysokie w stosunku do realnych potrzeb.

Alimenty na dzieci

 Świadczenia na rzecz potomstwa są jednym z najważniejszych obowiązków rodzicielskich. Ich głównym celem jest zapewnienie dziecku odpowiednich warunków bytowych, edukacji oraz rozwoju. Wysokość alimentów jest ustalana na podstawie potrzeb dziecka oraz możliwości finansowych rodzica.

W przypadku braku płatności, można wystąpić o egzekucję komorniczą, ale same alimenty są chronione przed zajęciem przez innych wierzycieli. Prawo stawia dobro dziecka na pierwszym miejscu, gwarantując mu odpowiednie wsparcie.

 Prawnik: Alimenty przeznaczone na dzieci są całkowicie chronione i komornik nie może ich zająć na poczet innych długów rodzica.

Alimenty na byłego małżonka

 Świadczenia na rzecz byłego współmałżonka są przyznawane, gdy jedna ze stron nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać. Mogą one obejmować koszty utrzymania, leczenia lub innych niezbędnych potrzeb. Wysokość alimentów jest ustalana na podstawie sytuacji materialnej obu stron oraz czasu trwania małżeństwa.

 Podobnie jak w przypadku alimentów na dzieci, środki te są chronione przed zajęciem przez komornika. Ich głównym celem jest zapewnienie godziwych warunków życia osobie, która nie jest w stanie sama się utrzymać.

 Prawnik: Świadczone na byłego małżonka także są objęte ochroną, ale jeśli osoba otrzymująca je ma swoje długi, mogą one zostać zajęte.

Świadczenia dodatkowe (800+” (wcześniej „500+”), rodzinne)

 Klient interesuje się: „A co ze świadczeniami dodatkowymi, jak 800+?”

 Prawnik: Egzekutor nie ma prawa ich zajmować, bo są przeznaczone na dzieci. Wynika to bezpośrednio z ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci. [https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20160000195/U/D20160195Lj.pdf ]

Czasami kwoty wynikające z konkretnej kategorii wierzytelności w całości nie podlegają ściągnięciu. Do takich kategorii należą między innymi świadczenia wychowawcze „800+” (wcześniej „500+”) oraz świadczenia rodzinne.

 Świadczenie wychowawcze wynosi 800 zł miesięcznie na każde dziecko i jest dostępne dla osób spełniających określone kryteria uprawniające do jego otrzymania.

Do kategorii świadczenia rodzinne m.in. należą:

  1. Zasiłek rodzinny wraz z przysługującymi dodatkami
  2. Świadczenia opiekuńcze, w tym zasiłek pielęgnacyjny oraz świadczenie pielęgnacyjne
  3. Jednorazowa zapomoga związana z urodzeniem dziecka, wypłacana przez gminy na podstawie uchwały rady gminy dla osób zamieszkałych na jej terenie, znana jako „becikowe gminne”
  4. Świadczenia przyznawane przez gminy na wsparcie rodzin
  5. Jednorazowa zapomoga z tytułu narodzin dziecka, czyli „becikowe”
  6.  Świadczenie rodzicielskie

Warto zaznaczyć, że ochrona przed egzekucją w odniesieniu do wskazanych świadczeń wywołuje podwójny efekt. Po pierwsze, środki te są chronione przed egzekucją już na etapie ich wypłaty przez odpowiedni organ. Po drugie, ta ochrona rozciąga się również na kwoty, które zostały przelane na konto bankowe osoby zadłużonej.

🎁 Dla wszystkich, którzy złożą wniosek, prezent

Darmowa konsultacja prawnika – online 30 minut z online analizą dokumentów w Twojej sprawie

Jak ochronić alimenty przed komornikiem?

Aby zabezpieczyć świadczenia świadczone przed zajęciem przez komornika, należy podjąć kilka kluczowych kroków. Przede wszystkim, warto zadbać o to, aby alimenty były przekazywane w sposób udokumentowany, np. przelewem na konto bankowe, co ułatwi wykazanie ich przeznaczenia. W przypadku, gdy komornik próbuje zająć środki, należy niezwłocznie poinformować go, że są to alimenty, i przedstawić odpowiednie dowody, takie jak orzeczenie sądowe lub ugoda dotycząca alimentów.

 Dodatkowo, jeśli alimenty są wypłacane przez pracodawcę dłużnika, można zwrócić się do sądu o zarządzenie potrąceń bezpośrednio z wynagrodzenia, co minimalizuje ryzyko ingerencji komornika. W każdym przypadku warto skonsultować się z prawnikiem, aby zapewnić pełną ochronę świadczeń alimentacyjnych.

Zmiana rachunku bankowego

 Klient pyta: „Jak mogę uniknąć takich problemów w przyszłości? Czy jest możliwość otworzyć wielu różnych rachunków w różnych bankach?”

 Prawnik: Najlepiej otworzyć rachunek bankowy wolny od zajęcia, np. konto socjalne. Niektóre banki oferują specjalne rachunki do przyjmowania świadczeń alimentacyjnych.

 Skarga na czynności komornika

 Klient: „Przecież wiadomo, jak działają komornicy. Zajmą wszystko i nie będą mieli nawet cienia wątpliwości. A co jeśli komornik niesłusznie zajął alimenty? Czy prawo będzie po mojej stronie? Jak mogę chronić swoje prawa?„

 Prawnik: Masz prawo złożyć skargę do sądu na jego czynności. W skardze musisz wskazać, że zajęte środki są świadczonym i dołączyć dowody na to.

Wniosek do sądu o zwolnienie środków

 Klientka pyta: „Ten problem poruszałam już nie raz. Wszystko wyjaśniłam, ale komornik z sądu nie chce odblokować konta. Co powinnam zrobić? A jeśli komornik nie chce zwolnić środków?”

 Prawnik: Wtedy składasz wniosek do sądu o zwolnienie alimentów spod egzekucji. Im szybciej to zrobisz, tym lepiej, bo odzyskanie środków może zająć trochę czasu.

 

🎁 Dla wszystkich, którzy złożą wniosek, prezent

Darmowa konsultacja prawnika – online 30 minut z online analizą dokumentów w Twojej sprawie

Aktualne przepisy dotyczące zajęcia alimentów

Podstawa prawnaOpis
Art. 833 KPC [1]Alimenty są wyłączone spod egzekucji
Art. 135 KriO [2]Alimenty są przeznaczone na podstawowe potrzeby
Ustawa o komornikach sądowych [3]Ochrona środków przeznaczonych na alimenty

[1] https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19640430296/U/D19640296Lj.pdf str. 399

[2] https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19640090059/U/D19640059Lj.pdf str. 51

[3] https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20180000771/U/D20180771Lj.pdf

 

 Podsumowanie

 Klient:Dziękuję, teraz wiem, że mogę walczyć o swoje prawa. Jeśli będę miał problem, to się do pana zgłoszę.”

 Prawnik: Oczywiście, zawsze służę pomocą! Jeśli masz problem z komornikiem i chcesz chronić swoje alimenty, skontaktuj się z naszą kancelarią „Kontra Dług”. Pomożemy Ci skutecznie zabezpieczyć Twoje środki przed egzekucją!

🎁 Dla wszystkich, którzy złożą wniosek, prezent

Darmowa konsultacja prawnika – online 30 minut z online analizą dokumentów w Twojej sprawie

Najczęstsze pytania od naszych klientów:

Nie, komornik nie może zająć alimentów przekazywanych na utrzymanie dziecka. Zgodnie z art. 833 § 6 Kodeksu postępowania cywilnego, świadczenia alimentacyjne są wyłączone spod egzekucji. W przypadku ich błędnego zajęcia można wnieść skargę do sądu na działania komornika.

Należy jak najszybciej poinformować komornika o pochodzeniu środków na koncie i złożyć wniosek o ich zwolnienie spod egzekucji. Warto dołączyć dokumenty potwierdzające źródło wpłaty, takie jak wyrok sądu lub przelew z adnotacją „alimenty”. Jeśli komornik odmówi, można wnieść skargę do sądu rejonowego.

Nie, świadczone nie są uznawane za dochód dłużnika – to środki przeznaczone wyłącznie na utrzymanie dziecka. Komornik nie może traktować ich tak samo jak wynagrodzenia, renty czy emerytury.

Należy złożyć wniosek do komornika o zwolnienie zajętych alimentów. Jeśli odmówi, można wnieść skargę do sądu rejonowego w terminie 7 dni od otrzymania zawiadomienia o zajęciu.

Nie, świadczenia takie jak 800+, zasiłek rodzinny czy becikowe są całkowicie wolne od egzekucji (art. 833 § 6 KPC). Jeśli zostały błędnie zajęte, należy złożyć wniosek o ich zwolnienie i przedstawić dowody na źródło środków.

Pracodawca ma obowiązek potrącać alimenty z wynagrodzenia pracownika, jeśli jest prowadzona egzekucja. Te potrącenia mają pierwszeństwo przed innymi długami i mogą wynosić do 60% pensji netto, bez kwoty wolnej od zajęcia.

Potrącenia wynikają z tytułu wykonawczego, np. wyroku sądowego, ugody sądowej lub aktu notarialnego opatrzonego klauzulą wykonalności. Pracodawca przekazuje potrącone alimenty bezpośrednio osobie uprawnionej lub komornikowi.

Nykytskyi Mykhaylo

Artykuł został napisany, sprawdzony i zredagowany przez

Międzynarodowy prawnik, ekspert w dziedzinie prawa bankowego, kredytowego oraz upadłości konsumenckiej.