Komornik sądowy – kto to, co robi i jak działa

🎁 Dla wszystkich, którzy złożą wniosek, prezent

Darmowa konsultacja prawnika – 30 minut z online analizą dokumentów w Twojej sprawie

Komornik sądowy – kto to jest i jaka jest jego rola?

W obecnych czasach, liczba osób borykających się z trudnościami finansowymi i koniecznością stawienia czoła działaniom pełnomocnika sądowego rośnie. W niniejszym materiale skupimy się na omówieniu tego zawodu, jego zadań, praw oraz procedury egzekucyjnej. Poznasz sposoby na uniknięcie interwencji komorniczej, zrozumiesz zakres uprawnień i obowiązków komornika oraz dowiesz się, jak postępować, gdy komornik sądowy wykracza poza swoje kompetencje. Serdecznie zapraszamy do zgłębienia tematu

W przypadku, gdy osoba zadłużona nie wywiązuje się ze swoich zobowiązań wobec kredytodawcę, pomimo posiadania prawomocnego wyroku sądowego lub innego dokumentu prawnego, który stanowi tytuł wykonawczy, interweniuje wykonawca.

Dlaczego klienci nam ufają?

Praca tylko na podstawie umowy z gwarancjami

✅ 29 wykwalifikowanych prawników

✅ 1000+ zadowolonych klientów

✅ 900+ wygranych spraw

✅ 50+ milionów zaoszczędzonych środków

Zostaw opinię o współpracy z naszą kancelarią

Wyniki naszej pracy

Funkcja komornika sądowego pełni zasadniczą rolę w strukturze prawnej Polski, będąc obiektem zarówno debat, jak i niezbędnym elementem w procesie ściągania należności. Dla wielu osób stanowi on „ostatnią nadzieję” na odzyskanie należnych środków, podczas gdy dla innych może być przyczyną niepokoju i kłopotów finansowych. Czym dokładnie jest komornik, jakie posiada kompetencje i jak wygląda procedura egzekucyjna? W niniejszym artykule przedstawię te zagadnienia w sposób jasny i wyczerpujący.

Definicja komornika zgodnie z polskim prawem

Komornik sądowy to funkcjonariusz publiczny, który działa na podstawie ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19640430296/U/D19640296Lj.pdf oraz ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20180000771/U/D20180771Lj.pdf Jego głównym zadaniem jest prowadzenie egzekucji sądowej, czyli przymusowego dochodzenia roszczeń na rzecz wierzyciela. Komornik działa na zlecenie sądu lub wierzyciela, a jego działania mają na celu realizację wyroków sądowych lub innych tytułów egzekucyjnych.

Według Ustawy o komornikach sądowych i egzekucji komornik zajmuje się:

ealizacją egzekucji zobowiązań finansowych na mocy orzeczenia sądu,
przygotowuje szczegółowy wykaz majątku,
tworzy raport z aktualnego stanu rzeczy,
zajmuje się dostarczaniem powiadomień sądowych i innych dokumentów na zlecenie organizatora aukcji,
pełni funkcję nadzorczą w przypadku aukcji dobrowolnych.

W praktyce oznacza to, że komornik może np. zająć wynagrodzenie dłużnika, środki na jego koncie bankowym, a nawet nieruchomości czy ruchomości, aby zaspokoić roszczenia wierzyciela.

Różnice między komornikiem a windykatorem

Warto podkreślić, że komornik nie jest windykatorem. Windykator działa w imieniu firm windykacyjnych i zajmuje się dochodzeniem należności na etapie pozasądowym. Komornik natomiast działa w ramach postępowania egzekucyjnego, które jest prowadzone na podstawie tytułu wykonawczego (np. wyroku sądowego). Windykator nie ma uprawnień do zajmowania mienia dłużnika – to przywilej wyłącznie komornika.

Główne różnice między wykonawcą sądowym a windykatorem to ich uprawnienia i możliwości. W obu sytuacjach celem jest pomoc w odzyskaniu pieniędzy dla osoby, która jest kredytodawcą

Podstawowe porównanie obu zawodów zostały w skrótowej formie przedstawione w poniższej tabeli:

	Windykator	Komornik
Kontakt z dłużnikiem	Przesyła wezwania, wysyła przypomnienia o płatnościach (SMS i e-mail), kontaktuje telefonicznie, bezpośrednie spotkanie w miejscu zamieszkania osoby winnej	Przesyła wezwania, wysyła przypomnienia o płatnościach (SMS i e-mail), kontaktuje telefonicznie, bezpośrednie spotkanie w miejscu zamieszkania osoby winnej
Negocjacje z dłużnikiem	Podejmuje rozmowy z osobą zadłużoną, co ma na celu ustalenie planu spłaty zadłużenia	Brak
Narzędzia mobilizujące dłużnika do spłaty	Jedynie uprawniony do informowania zadłużonego o dalszych konsekwencjach braku wpłaty — w tym zwłaszcza o wpisie do BIK czy BIG	Może przyjść do posesji dłużnika w asyście policji, siłą do niego wejść i zająć elementy majątku
Zajęcie elementów majątku dłużnika	Brak kompetencji	Zajmuje ruchomości i nieruchomości (za wyjątkiem tych wyłączonych spod egzekucji), zajmuje rachunek bankowy, rentę i emeryturę dłużnika, czy wynagrodzenie za pracę i z umów cywilno-prawnych
Uprawnienia do wkroczenia do domu dłużnika	Brak	Ma prawo siłą wejść do domu dłużnika, także w asyście policjantów komendy
Uprawnienia do zajęcia majątku dłużnika	Brak	Może zająć rzeczy znajdujące się w mieszkaniu – zabiera je fizycznie lub umieszcza w specjalnym rejestrze

🎁 Dla wszystkich, którzy złożą wniosek, prezent

Darmowa konsultacja prawnika – online 30 minut z online analizą dokumentów w Twojej sprawie

Jakie są obowiązki i uprawnienia komornika?

Podstawową rolą urzędnika sądowego jest realizacja działań egzekucyjnych, mających na celu uregulowanie zobowiązań cywilnych. Jego obowiązkiem jest odzyskanie aktywów od dłużnika, aby zaspokoić wymagania wierzyciela. Niemniej jednak, egzekucja komornicza nie może zostać zainicjowana bezpośrednio. W pierwszej kolejności dłużnik musi otrzymać informację o rozpoczęciu procedury egzekucyjnej. Potem urzędnik sądowy rozpoczyna poszukiwania aktywów dłużnika, aby możliwie jak najszybciej uregulować zadłużenie wobec wierzycieli.

Egzekutor w ramach egzekucji ma uprawnienia do zajęcia kont bankowych dłużników, ich zarobków, a także innych należności, takich jak np. zwrot podatku. Komornik ma również prawo do przejęcia nieruchomości w celu jej sprzedaży na aukcji i spłaty długów wierzycieli. Ponadto, uprawniony jest do przymusowego dostępu do lokalu, jeżeli dłużnik próbuje przeszkodzić w procedurze egzekucyjnej.

Zakres działań komornika

Klienty często się interesują: „Czy zbyt szeroki zakres czynności podejmowanych ma wykonawca? Co go obowiązuje i na co ma uprawnienia?”

Odpowiadam: Pełnomocnik sądowy ma szerokie uprawnienia, które pozwalają mu na skuteczne prowadzenie egzekucji. Może m.in.:

zajmować wynagrodzenie dłużnika (część zgodnie z prawem) [jest ważne żeby w tym procesie zastrzegał kwotę wolną od zajęcia],
blokować i pobierać środki z rachunków bankowych,
zajmować nieruchomości (np. mieszkania, domy, działki) i ruchomości (np. samochody, sprzęt AGD),
przeprowadzać licytacje zajętego mienia.

Wszystkie te czynności muszą być jednak zgodne z przepisami prawa w chwili obecnej i przeprowadzone z poszanowaniem godności dłużnika.

Czego komornik nie może zrobić?

Pan Tomasz, 36 lat, mieszka w Warszawie pyta: „Czy komornik działa tak, jak chce i jak może? A może prawo naszego kraju ogranicza jego działania? Czy jest coś, czego nie będzie mógł zrobić?”

Odpowiadam: Windykator nie ma nieograniczonych uprawnień. Nie może np.:

wejść do mieszkania dłużnika bez zgody sądu (chyba że egzekucja dotyczy samego mieszkania),
zająć przedmiotów codziennego użytku (np. lodówki, pralki, mikrofalówki etc.),
zająć wynagrodzenia w kwocie niższej niż tzw. kwota wolna od zajęcia (ustalana na podstawie przepisów i zawsze znajduje się pod kontrolą władz państwowych).

🎁 Dla wszystkich, którzy złożą wniosek, prezent

Darmowa konsultacja prawnika – online 30 minut z online analizą dokumentów w Twojej sprawie

Jak przebiega postępowanie egzekucyjne?

W ramach procedury egzekucyjnej uczestniczą zarówno organy odpowiedzialne za jej przeprowadzenie, jak i strony zaangażowane w proces. Do organów egzekucyjnych zaliczamy sąd rejonowy i komornika, którzy odpowiadają za realizację postępowania. Z kolei strony procesu to wierzyciel, czyli osoba żądająca uregulowania należności, oraz dłużnik, na którego postępowanie jest skierowane. Zgodnie z Kodeksem postępowania cywilnego, możemy wyróżnić trzy główne typy postępowania egzekucyjnego, a mianowicie:

egzekucję zobowiązań pieniężnych,
egzekucję świadczeń niepieniężnych,
egzekucję mającą na celu likwidację współwłasności nieruchomości poprzez publiczną sprzedaż.

Wszczęcie egzekucji – kiedy komornik może działać?

Pani Katarzyna, 43 lata, Wołomin chce wyjaśnić: „Jest jedna rzecz, której nie rozumiem. Mając tak trudne życie, zaciągnąłam pożyczki. A co jeśli przyjdzie komornik i zabierze mi wszystkie pieniądze? Albo jak działa ten cały proces?”

Odpowiadam: W prawie polskim istnieje cały mechanizm, jak to wszystko się odbywa. Proces egzekucyjny inicjowany jest przez kredytodawcę, który składa wniosek do wykonawcy. Należy dołączyć do niego dokument potwierdzający zobowiązanie, tak jak wyrok sądu, nakaz zapłaty czy ugoda sądowa. Następnie egzekutor przystępuje do działania, informując o tym fakcie dłużnika.

Rodzaje egzekucji komorniczej

Pan Arkadiusz, 40 lat zadał pytanie: „W sytuacji, gdy mam konto bankowe, samochód i dom, ale jednocześnie okazało się, że jest niespłacony dług, czy wykonawca będzie mógł zająć cały mój majątek. Proszę o wyjaśnienie jakie są rodzaje odzyskiwania należności”

Wyjaśniam ten temat: Kodeks postępowania cywilnego (KPC) rozróżnia trzy podstawowe formy egzekucji, niezbędne do efektywnego dochodzenia praw kredytodawcy. Egzekucja świadczeń pieniężnych jest pierwszą z nich, mającą na celu odzyskanie długów pieniężnych poprzez zaspokojenie roszczeń wierzyciela z aktywów dłużnika. Kolejna forma to egzekucja świadczeń niepieniężnych, która umożliwia wierzycielowi wymuszenie wykonania zobowiązań innych niż finansowe przez przymusowe zajęcie majątku dłużnika. Ostatnią formą, jaką wyróżnia Kodeks, jest egzekucja mająca na celu likwidację współwłasności nieruchomości przez jej publiczną sprzedaż

Wykonawca może prowadzić różne rodzaje realizacji zobowiązań, w zależności od sytuacji dłużnika:

Egzekucja z wynagrodzenia – polega na zajęciu części pensji dłużnika.
Egzekucja z rachunku bankowego – komornik blokuje środki na koncie i przekazuje je wierzycielowi.
Egzekucja z nieruchomości – dotyczy zajęcia mieszkań, domów lub działek.
Egzekucja z ruchomości – obejmuje przedmioty takie jak samochody, sprzęt elektroniczny czy meble.

🎁 Dla wszystkich, którzy złożą wniosek, prezent

Darmowa konsultacja prawnika – online 30 minut z online analizą dokumentów w Twojej sprawie

Jakie prawa mają dłużnicy w postępowaniu komorniczym?

W powszechnym rozumieniu, proces egzekucyjny obarczony jest wieloma zadaniami spoczywającymi na barkach dłużnika. Jednakże, mimo iż w centrum uwagi często znajdują się prawa wierzyciela, nie można zapominać o uprawnieniach należących do dłużnika. Te prawa muszą być honorowane przez obie strony procesu, zarówno przez wierzyciela, jak i przez pełnomocnika sądowego, który nadzoruje całość procedury egzekucyjnej.

Uprawnienia dłużnika można zdefiniować jako: Prawo do otrzymania dokładnych danych dotyczących zobowiązań finansowych. Prawo do ochrony danych osobowych (informacje o długu nie mogą być udostępniane przez wierzyciela, agencję windykacyjną lub komornika stronom trzecim). Prawo do korzystania z profesjonalnego wsparcia prawnego.

Jakie mienie jest wolne od egzekucji?

Klient pyta: „Obecnie jestem niewypłacalny. Staram się wyjść z tej stresującej sytuacji. Ale pomimo tego nie znam doskonale co mi przysługuje zgodnie z prawem. Jakie moje podstawowe prawa i jak chronić?”

Prawnik odpowiada: W tabeli umieściłem prawa osoby która ma zadłużenia. Warto pamiętać, iż prawo chroni cię przed działaniami i nadużyciami wykonawców

Prawo do informacji	Prawo do żądania wyjaśnień
Prawo do korzystania z profesjonalnej pomocy prawnej	Prawo do ochrony dobrego imienia
Osoba zadłużona ma możliwość wyrażenia sprzeciwu co do podstawy prawnej tytułu wykonawczego lub może argumentować, że po jego uzyskaniu zaszły zmiany sytuacji, które powodują, że dług przestał istnieć lub nie podlega ściąganiu.

Polskie prawo chroni dłużników przed całkowitym pozbawieniem ich środków do życia. Zgodnie z art. 829 Kodeksu postępowania cywilnego https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19640430296/U/D19640296Lj.pdf (str. 392), komornik nie może zająć:

przedmiotów codziennego użytku (np. odzieży, sprzętu kuchennego),
minimalnego wynagrodzenia (tzw. kwota wolna od zajęcia),
świadczeń socjalnych (np. zasiłków, alimentów).

Jak odwołać się od decyzji komornika?

Klient: „Miałem zaległości w opłacie usług komunalnych. A wykonawca dalej potrąca mi pewną kwotę z wynagrodzenia. Dług dawno spłaciłem. Chcę wnioskować na nieetyczne zachowanie urzędnika państwowego. W jaki sposób mam to zrobić?”

Prawnik odpowiada: Jeżeli osoba jest przekonana, iż działanie lub brak działania ze strony egzekutora narusza jej prawa, ma możliwość rozpatrzenia złożenia zażalenia na jego działalność. Taka osoba ma prawo do złożenia skargi zgodnie z prawem stanowym. Skargę rozpatruje sąd, który może uchylić lub zmienić decyzję wykonawcy.

🎁 Dla wszystkich, którzy złożą wniosek, prezent

Darmowa konsultacja prawnika – online 30 minut z online analizą dokumentów w Twojej sprawie

Ile zarabia komornik sądowy i jak wygląda jego praca?

Wśród komorników, co drugi osiąga dochody przekraczające 300 tys. zł rocznie, natomiast co piąty znajduje się na poziomie dochodów niewystarczających lub graniczących z rentownością. Z analizy przeprowadzonej przez „Dziennik Gazeta Prawna” wynika, że połowa komorników generuje roczne przychody wyższe niż 300 tys. zł. – informują dane z Ministerstwa Finansów.

Wbrew rozpowszechnionym opiniom, działania urzędnika państwowego są ściśle regulowane i nie może on postępować według własnego uznania. Ograniczają go przepisy prawne, które precyzyjnie definiują zakres jego uprawnień w ramach wykonywanej profesji. To implikuje, że nie jest mu wolno np. wchodzić na teren prywatny bez stosownego zezwolenia sądu czy też zajmować majątek, który nie jest własnością dłużnika. Takie postępowanie jest niezgodne z prawem i skutkuje konsekwencjami dyscyplinarnymi dla komornika.

Wynagrodzenie komornika

Pani Anna, 39 lat, Warszawa: „Ci komornicy sądowi okradają ludność. Nie tylko zarabiają dużo pieniędzy, ale także kpią z ludzi, którzy są w trudnej sytuacji finansowej”

Prawnik wyjaśnia i obala fałszywe przekonania: W relacji między dłużnikiem a komornikiem zaszły znaczące zmiany. Po pierwsze, dochody komorników z egzekucji są niższe. Po drugie, każda ich interwencja jest dokumentowana za pomocą kamery. Po trzecie, proces składania zażaleń na egzekutora został znacznie uproszczony. Egzekutor osobiście dostarcza dłużnikowi wzór skargi.

Reformy w sektorze komorniczym, określone przez Ministerstwo Sprawiedliwości jako rewolucyjne, rozpoczęły się 1 stycznia 2019 roku. Zmiany w wysokości opłat egzekucyjnych to kwestia, która najbardziej dotyka dłużników. Poprzednio, wykonawcy mogli otrzymywać opłaty w wysokości 15, 8, 5 i 2 procent od sumy uzyskanych długów. Obecnie te stawki zostały znacząco obniżone. Podstawowa stawka to obecnie 10 procent, ale istnieją również inne, niższe stawki, wahające się od trzech do ośmiu procent.

Aby zrozumieć, jak kształtuje się wynagrodzenie komornika, warto przypomnieć, że komornik to nie przedsiębiorca szukający zysku. Pełni on rolę funkcjonariusza publicznego i w niektórych aspektach urzędnika państwowego.

Wymagania i ścieżka kariery komornika

„Nabierają ich z ulicy, nie znają podstaw prawa polskiego, zachowują się w sposób arogancki. Czy to błędnie sądze? W jaki sposób absolwent uczelni staje przedstawicielem wymiaru sprawiedliwości?” – z oburzeniem wypowiada się jeden z klientów

Odpowiadam: Praca komornika nie jest lubiana przez ludzi. Mimo to, znajdują się osoby, które chcą na tym zarabiać. Ale nie każdy może zostać komornikiem. Aby zostać komornikiem, należy spelniać okreslone warunki:

Ukończyć studia prawnicze.
Zdać egzamin na aplikację komorniczą.
Ukończyć aplikację komorniczą (trwa 3 lata).
Zdać egzamin komorniczy.

Droga do zawodu komornika jest długa i wymagająca, ale daje stabilne zatrudnienie i możliwość pracy w zawodzie zaufania publicznego.

🎁 Dla wszystkich, którzy złożą wniosek, prezent

Darmowa konsultacja prawnika – online 30 minut z online analizą dokumentów w Twojej sprawie

Najczęstsze pytania od naszych klientów:

Czy komornik może zająć moje wynagrodzenie w całości?

Nie, egzekutor nie może zająć całego Twojego wynagrodzenia. Zgodnie z art. 831 Kodeksu postępowania cywilnego, istnieje tzw. kwota wolna od zajęcia, która jest chroniona przed egzekucją. Kwota ta zależy od liczby osób, które utrzymujesz, oraz od aktualnych przepisów.

Refleksja: Kwota wolna od zajęcia ma chronić Cię przed całkowitym pozbawieniem środków do życia. To ważne zabezpieczenie, które pozwala dłużnikom funkcjonować mimo trudnej sytuacji finansowej.

Czy komornik może wejść do mojego mieszkania bez mojej zgody?

Wykonawca nie może wejść do Twojego mieszkania bez Twojej zgody, chyba że ma specjalne zezwolenie od sądu.

Wyjątek: Jeśli mieszkanie jest przedmiotem egzekucji (np. ma być sprzedane na licytacji), komornik może wejść bez Twojej zgody, ale musi to zrobić w sposób zgodny z prawem i z poszanowaniem Twojej godności.

Refleksja: Prawo chroni Twoją prywatność, ale jednocześnie daje komornikowi narzędzia do skutecznego prowadzenia egzekucji. Ważne, abyś znał swoje prawa i wiedział, kiedy komornik może przekroczyć próg Twojego domu.

Jak długo trwa postępowanie komornicze?

Czas trwania postępowania komorniczego zależy od wielu czynników, takich jak rodzaj egzekucji, sytuacja majątkowa dłużnika oraz skomplikowanie sprawy. Może to trwać od kilku miesięcy do nawet kilku lat.

Refleksja: Postępowanie komornicze może być długie i stresujące, ale warto pamiętać, że ma ono na celu zaspokojenie roszczeń wierzyciela. Jeśli jesteś dłużnikiem, warto współpracować z komornikiem, aby przyspieszyć proces i uniknąć dodatkowych kosztów.

Jeśli masz więcej pytań dotyczących postępowania komorniczego, zapraszam do komentowania lub kontaktu przez moją stronę. Chętnie pomogę!